O traballo dos investigadores, desenvolvido durante cinco anos, publicouse na revista ‘PLOS ONE’
Universidade de Vigo e CSIC publican os primeiros datos da secuenciación do xenoma do mexillón galego
A investigación pon de manifesto a complexidade do xenoma, así como o alto contido de repeticións
No ano 2010 investigadores e investigadoras do Grupo de Filoxenómica da Universidade de Vigo e do Grupo de Inmunoloxía e Xenómica do Instituto de Investigacións Marinas de Vigo do Consejo Superior de Investigaciones Científicas, CSIC, iniciaron un proxecto financiado pola Xunta co obxectivo de coñecer en profundidade o xenoma do mexillón cultivado en Galicia, Mytilus galloprovincialis, un molusco bivalvo que ten unha grande importancia, tanto na acuicultura como na bioloxía, pero cuxo coñecemento xenómico segue a ser escaso, o que dificulta o seu manexo tecnificado e mellora xenética. Cinco anos despois, os e as investigadoras de ambas as dúas institucións, liderados no caso da Universidade de Vigo por Carlos Canchaya e no do CSIC por Antonio Figueras, obtiveron de xeito conxunto a primeira versión do xenoma do mexillón galego, o que lles permitirá iniciar un estudo dos xenes deste molusco bivalvo ata acadar a súa secuenciación e anotación completa.
A investigación, publicada na revista PLOS ONE, realizouse integramente en Vigo e mentres que Carlos Canchaya, xunto a David Posada e María Murgarella ocupáronse da ensamblaxe e anotación das secuencias xeradas neste proxecto, os e as investigadoras do CSIC encargáronse, fundamentalmente, do traballo en laboratorio e análise dos xenes de inmunidade.“O que vimos ata o momento do xenoma do mexillón indícanos que é un xenoma moi complexo, cun alto contido de secuencias repetidas e un elevado número de polimorfismos”, explican Canchaya e Figueras, que sinalan que, “ao comparar o xenoma do mexillón cos xenomas doutros moluscos, identificamos un maior número de xenes con funcións adaptativas, tales como os de detoxificacion e mantemento de estruturas ciliares”. Ambos os dous investigadores aseguran que aínda que o borrador do xenoma poda mellorar no futuro a medida que se incorporen novas roldas de secuenciación, “estamos xa en posición de afondar na caracterización de numerosos xenes importantes, como aqueles relacionados coa resposta inmune”, avanzan Figueras e Canchaya.
Na procura da caracterización completa dos xenes e as súas funcións
O equipo de científicos dedicarase os vindeiros meses a completar o xenoma do mexillón poñendo énfase na caracterización completa dos seus xenes e as súas funcións. O coñecemento dos xenes do mexillón permitirá comprender mellor a xenética deste bivalvo, abrindo novas posibilidades de estudos a escala xenómica, o que permitirá nun futuro próximo explotar o seu potencial biotecnolóxico.
Centrado en distintos aspectos e aplicacións da análise de xenes e xenomas, o Grupo de Filoxenómica da Universidade de Vigo está a desenvolver na actualidade varios proxectos de investigación que involucran tecnoloxías de secuenciación masiva de xenomas en invertebrados mariños, en particular de moluscos, e para o estudo de cancros en humanos e moluscos. Pola súa banda, o Grupo de Inmunoloxía e Xenómica do CSIC traballa para incrementar o coñecemento sobre transcriptómica e proteómica da resposta inmune de peixes e moluscos fronte a patóxenos, identificación de xenes que se poden empregar como marcadores en procesos de selección xenética e mellorar a resposta inmune mediante o uso de inmunoestimulantes e vacinas.