Quenllas azuis, tintoreras, tiburóns na costa galega
Publicado por Ecología Azul-Blue Ecology o 13 de xuño de 2016
Os tiburóns peláxicos son organismos asombrosos que permanecen durante todo o seu ciclo vital nun ambiente oceánico extremadamente oligotrófico, polo que percorren miles de millas en busca de zonas máis ricas onde alimentarse. Entre eles atópase a quenlla azul ou tintorera (Prionace glauca), un escualo cosmopolita oceánico de gran distribución mundial, frecuente en todos os océanos tropicais e témpedos do planeta.
A tintorera ou quenlla azul (Prionace glauca) é cosmopolita, relativamente frecuente en todos os océanos tropicais e témpedos do planeta, incluíndo as augas de Galicia
Galicia atópase na súa área de distribución habitual e non resulta estraño observar exemplares novos a poucas millas da costa galega, como se aprecia no seguinte vídeo que obtivemos nunha saída peláxica fronte as illas Cíes.
O que se resulta do todo inusual é atoparse esta especie en augas someras como praias e portos. Con todo, isto é o que estivo ocorrendo con relativa frecuencia durante estes últimos anos no noso litoral, aínda que xa no verán do 2013 rexistrouse a presenza de abundantes xuvenís preto da costa (Mejuto et ao. 2014).
Quenllas no peirao de Muros. Foto: Toño Maño
Por iso, animámonos a realizar un rexistro destes estraños eventos o que nos permitiu analizar o fenómeno en detalle dando como resultado o seguinte estudo, que proximamente sairá publicado no Journal of Fish Biology: Observations of newborn blue sharks Prionace glauca in shallow inshore waters of the NE Atlantic Ocean onde se presentan novos datos sobre este sorprendente e novo comportamento.
Nos últimos veráns incrementouse inesperadamente a presenza de neonatos e xuvenís en augas costeiras pouco profundas de Galicia
Devandito estudo describe como nos últimos dous anos, durante os veráns de 2014 e 2015, incrementouse inesperadamente a presenza de neonatos e xuvenís en augas costeiras pouco profundas de Galicia.
Tintoreras no porto de Muros. Fotos: Toño Maño y Rafa Bañón
Tamén se analizan diferentes causas para tan insólito comportamento, como son certas variacións nas condicións oceanográficas, altos niveis de recrutamento da especie, ou cambios nas áreas de cría tradicionais coñecidas.
Esta publicación foi posible en boa medida grazas ás achegas desinteresadas de organizacións conservacionistas como a CEMMA e dun importante número de persoas que, desde de todos os puntos de Galicia, rexistraron e comunicaron as súas observacións de tintoreras, case sempre acompañándoas de valiosos vídeos e fotografías. Agradecemos profundamente este esforzo e compromiso, que supón un claro exemplo do concepto de ciencia cidadá, e que está a axudar a rexistrar e a describir diversos fenómenos mesmo a escala global (como ECOCEAN, ver post sobre tiburóns balea).
Dado o valor destas observacións, resulta crucial dar continuidade no tempo ao rexistro deste tipo de información para realizar análises máis profundas e obter conclusións máis robustas sobre este fenómeno. Isto debería permitir confirmar a persistencia destes comportamentos e baixo que circunstancias ocorren.
Agradecemos profundamente o voso esforzo e compromiso, que supón un claro exemplo do concepto de ciencia cidadá e esperamos que esta colaboración teña continuidade
Animámosvos a todos a seguir informando de novas citas e observacións de tiburóns. E non só de tintoreras ou quenllas, senón tamén de tiburóns peregrino (Cetorhinus maximus), que adoitan visitarnos na primavera e verán, así como doutras especies que poidan ser de interese.
Xuvenil de Prionace glauca. Fonte: Marcados para sobrevivir (BEC)
Podedes comunicar as vosas observacións a través das seguintes canles: mensaxes nas páxinas de Quenllas de Galicia, Ecoloxía Azul e G+ ou un correo electrónico a apristurus69@gmail.com / ecologia.azul@gmail.com. Ou ben, a través das canles habituais como o 112 ou póndovos en contacto coa CEMMA, a Rede de Varamentos (686989008), ou con calquera outra asociación ambiental que coñezades, para que polo menos quede algunha constancia do voso rexistro
IMPORTANTE: Canta máis información fagádesnos chegar, mellor, pois máis completos serán os resultados ao finalizar a tempada: día, hora, posición, zona xeográfica e datos sobre o lugar, tamaño aproximado, o comportamento do exemplar ou exemplares, sexo, etc. É máis que recomendable achegar unha ou dúas fotografías con referencia visual de tamaño (é dicir, colocando á beira do exemplar un obxecto como unha moeda ou un reloxo para determinar o tamaño), se é posible unha instantánea da zona ventral, para confirmar sexo e a presenza de cicatrices umbilicais.
Referencia: Rafa Bañón, Toño Maño, Gonzalo Mucientes (2016). Observations of newborn blue sharks Prionace glauca in shallow inshore waters of the NE Atlantic Ocean. Journal of Fish Biology
Author: Cíes.gal
Redacción Cíes.gal.
