A actividade marisqueira diminúe a capacidade de secuestro de carbono orgánico dunha pradeira mariña submareal (Zostera marina) do entorno da Illa de Toralla

Os humidais costeiros (pasteiros mariños, marismas e manglares) desenvolven un papel fundamental nos ciclos de carbono mariño global. Aínda que poida parecer que as pradeiras mariñas non teñen un vínculo directo co cambio climático, o secuestro de dióxido de carbono nestes ecosistemas a miúdo excede a capacidade estimada por área de superficie dos bosques terrestres, polo que estas plantas están recoñecidas como un dos sumidoiros de carbono máis efectivos da Terra. Concretamente estimouse que os sedimentos situados baixo os pasteiros mariños reteñen o 20% do carbono total secuestrado nos  sedimentos mariños, existindo capas de sedimento rico en carbono de máis de 10 m de espesor e 6000 anos de antigüidade. Ademais de ser considerado como un dos ecosistemas a nivel global con maior capacidade de captura e retención de carbono, as pradeiras mariñas proporcionan servizos críticos de ecosistemas que contribúen á mitigación do cambio climático e á resiliencia dos ecosistemas en ambientes costeiros, como a estabilización de sedimentos que prevén a erosión costeira, a reciclaxe de nutrientes, a regulación da calidade da auga, etc. e constituíndo ademais o hábitat de cría de larvas e xuvenís de moitas especies.

A pesar da súa importancia, estes ecosistemas están a diminuír a nivel mundial a taxas alarmantes, cunha redución do 30% do seu hábitat desde 1980, debido principalmente ao descenso da calidade da auga, a acuicultura, as actividades de dragaxe e a outros impactos de maior escala derivados do cambio climático. Esta redución supón non só o cesamento na captura de carbono, senón que inverte o papel das pradeiras mariñas, que pasan de ser sumidoiros de carbono a fontes de carbono que se atopa retido no sedimento.

Carlota Barañano Carrión, licenciada en Ciencias do Mar, estudou dentro do seu proxecto de fin de master a pradeira de Zostera marina da cara este da illa de Toralla (Ría de Vigo), co obxectivo de investigar os efectos da perturbación física causada pola recolección de ameixas a través de artes de tracción manual, sobre a capacidade dunha pradeira submarina de Zostera marina para acumular materia orgánica e secuestrar carbono.

Para alcanzar o devandito obxectivo, Carlota, baixo a dirección de Emilio Fernández Suárez (investigador do grupo de Oceanografía Biolóxica do Centro Singular de Investigación Mariña da Universidade de Vigo, CSIM-ECIMAT) e Gonzalo Méndez Martínez (investigador do grupo de Avaliación Ambiental Estratéxica do CSIM-ECIMAT), caracterizou a distribución espacial, abundancia e densidade da pradeira de Zostera marina e o contido en materia orgánica, densidade e distribución do tamaño de gran do sedimento, analizando posteriormente a densidade de carbono e o contido total de carbono e nitróxeno do sedimento para comparar finalmente as reservas de carbono nas áreas expostas a diferentes graos de alteración física.

Os investigadores observaron que a pradeira exposta á actividade marisqueira presentaba unha menor capacidade para secuestrar carbono, reducindo o contido permanente da pradeira e a preservación do carbono nos sedimentos asociados. A alteración física resultou nunha redución significativa da densidade dos brotes (63%) e da biomasa (64%) na zona afectada con respecto á zona adxacente non afectada pola perturbación, mentres que o contido  de carbono sedimentario reduciuse nun 50%.

Con estes resultados, o estudo conclúe que a actividade marisqueira non só erosiona o carbono acumulado durante décadas, senón que tamén pon en perigo a potencial contribución da pradeira en anos vindeiros. Por iso, os autores do estudo recomendan incorporar aos plans de explotación dos recursos mariños non só a sustentabilidade dos stocks de bivalvos explotados, senón tamén a perda dos bens e servizos das pradeiras mariñas que se atopan actualmente comprometidos.

Ademais deste estudo, estes investigadores, en colaboración con Jesús Souza Troncoso (grupo de Ecoloxía Costeira do CSIM-ECIMAT e director da ECIMAT), abordaron o estudo da capacidade de recolonización da devandita pradeira, a través do seguimento da evolución temporal de diversas variables poboacionais desta fanerógama mariña e da estrutura da comunidade de bivalvos asociada a ela durante o período de veda. Devandito estudo, recentemente publicado en Marine Biology Research(DOI:10.1080/17451000.2017.1307989), conclúe que o período de veda establecido para a recuperación das poboacións de bivalvos obxecto de explotación, permite a recuperación dos niveis de biomasa e densidade da pradeira en zonas con brotes que sobreviven ao devandito impacto, pero ocasiona unha alteración nas características da poboación afectada pola perturbación con respecto á poboación non afectada.

Fonte: Ecimat

Author: Cíes.gal

Redacción Cíes.gal.